Wada prawna auta, to coś, czego nie należy życzyć żadnemu nabywcy używanego auta. Po zakupie wymarzonego samochodu, okazać się może, że pojazd choć pozbawiony wad fizycznych, obarczony jest wadą prawną. Wada ta może przybrać kilka postaci, o jakich wspomina się w kodeksie cywilnym:
- Pojazd może nie być własnością sprzedającego,
- Pojazd jest obciążony prawem osoby trzeciej,
- Istnieją ograniczenia w korzystaniu lub rozporządzaniu pojazdem wynikające z decyzji lub orzeczenia właściwego organu.
Powyższe kategorie wad, mogą przybrać różne postaci.
Kwestia własności
Najgorszą chyba sytuacją, z jaką możemy się spotkać jest taka, kiedy auto, choć je kupiliśmy, nie staje się naszą własnością. Niestety, w świetle prawa jest to możliwe, ponieważ obowiązuje zasada, że nikt nie może przekazać komukolwiek więcej praw, niż sam posiada. Rzymianie mawiali „nemo plus iuris ad alium transfere potest, quam ipse habet”. Jeśli zatem sprzedający nie był właścicielem pojazdu, to nie może przekazać prawa własności dalej.
Wskazać można przynajmniej kilka sytuacji, kiedy auto może nie stanowić własności osoby, która wpisana jest do dowodu rejestracyjnego:
- auto może pochodzić z kradzieży,
- auto mogło zostać już wcześniej sprzedane przez tego samego sprzedawcę, lecz nie wydane kupującemu,
- tzw. „zakup na Niemca” – gdzie nasz kontrahent nabył samochód od handlarza w Polsce, ale umowę podpisał „z Niemcem”,
- auto mogło być przedmiotem przewłaszczenia na zabezpieczenie przy umowie kredytu lub pożyczki.
Kupujący, który nabywa auto z tego rodzaju wadą, jest w bardzo niekorzystnej sytuacji. Płaci sprzedającemu, a sam właścicie nic w zamian nie otrzymuje. Auto może zostać mu odebrane.
Obciążenia
Samochód może być również przedmiotem obciążeń, powodujących że nabywca, choć stanie się właścicielem, będzie musiał liczyć się z prawami osób trzecich do pojazdu. Takimi obciążeniami mogą być przede wszystkim:
- zastaw rejestrowy – prawo które umożliwia wierzycielowi zaspokojenie się z pojazdu, bez względu na to, kto stał się jego właścicielem,
- zastaw skarbowy – prawo służące skarbowi państwa, do zaspokojenia roszczeń podatkowych z pojazdu, bez względu na to, czy jest jeszcze własnością dłużnika,
- zajęcie komornicze, uniemożliwiające rozporządzanie pojazdem.
W powyższych sytuacjach również, sytuacja nabywcy jest niekorzystna, ponieważ może on zostać pozbawiony własności pojazdu.
Ograniczenia
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, wada prawna polegać może także na tym, iż w stosunku do pojazdu istnieją ograniczenia w korzystaniu lub rozporządzaniu pojazdem, wynikające z decyzji lub orzeczenia właściwego organu. Przykładowo, pojazd może być zajęty na potrzeby wojska lub akcji ratowniczej. Inną sytuacją może być wyrejestrowanie pojazdu, z uwagi na jego wycofanie z eksploatacji, co uniemożliwia ponowną rejestrację, czy w niektórych przypadkach wpis w zagranicznym dokumencie rejestracyjnym, uniemożliwiający ponowną rejestrację pojazdu.
W przypadku, gdy pojazd jest obarczony wadą prawną, kupującemu służą wszelkie uprawnienia z rękojmi.